فلیکر یا سوسو زدن چراغ چیست؟

فلیکر یا سوسو زدن در چراغ های روشنایی از بوجود آمدن نوسانات یا تغییرات سریع در نوری که توسط چراغ‌های LED تولید می‌شود، اطلاق می‌شود. این نوسانات ممکن است به صورت مرئی یا نا مرئی باشند. در روشنایی و نورپردازی عدم وجود فیلکر (Flicker) و اثرات چشمک زدن منبع نور از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این ادامه به عوامل ایجاد فیلکر (Flicker) و اثرات آن بر چشم توضیح می دهیم. نوسانات فیلکر (Flicker) می‌توانند باعث ایجاد تنش (خستگی) چشمی و ایجاد اختلالات و ناراحتی در برخی افراد شود.

دلایل ایجاد فیلکر(Flicker) چراغ چیست

فلیکر (Flicker) یک پدیده است که مربوط به نوسانات یا تغییرات سریع در نوری است که توسط منابع نوری، مانند چراغ‌های ال‌ای‌دی (LED)، تولید می‌شود. عوامل مختلفی می‌توانند به وجود آمدن فلیکر(Flicker) در چراغ‌های LED باعث گردند ، از جمله:

1. فرکانس سوئیچینگ: چراغ‌های LED معمولاً با استفاده از روش PWM (پالس عرض موج) به روشنایی مدیریت می‌شوند. فرکانس سوئیچینگ یا نرخ تناوب پالس‌های PWM می‌تواند در برخی موارد پایین باشد و به عنوان فلیکر(Flicker) واضح درک شود.
2. کنترل کیفیت نور: تکنولوژی‌های کنترل کیفیت نور در چراغ‌های LED می‌توانند بر فلیکر (Flicker)تأثیر داشته باشند. عواملی مانند عدم تطابق رنگ و نوسانات در شدت نور می‌توانند فلیکر(Flicker) را افزایش دهند.
3. تنظیمات راندمان نور: در برخی موارد، تنظیمات پایین راندمان نور می‌تواند باعث افزایش فلیکر (Flicker) شود.
4. تغییرات در سیستم تغذیه: نوسانات یا عدم ثبات در سیستم تغذیه الکتریکی می‌تواند منجر به فلیکر (Flicker) نور شود. این تغییرات می‌تواند ناشی از نقص‌ها در شبکه برق، محدودیت‌هایی در تأمین انرژی وبیشتر در سیستم تغذیه داخلی چراغ‌ها یعنی همان منبع تغذیه می باشد.
5. نوع منبع نوری: برخی منابع نوری مانند لامپ‌های فلورسنت و قدیمی‌ترین نوع لامپ‌های فشاری (مانند لامپ‌های هالوژن و زئون) دارای فلیکر(Flicker) بیشتری هستند. این نوع منابع نوری معمولاً با فرکانس بالایی کار می‌کنند که به شکل قابل تشخیصی فلیکر (Flicker)نور را ایجاد می‌کند.
6. سرعت رفت و آمد الکترون‌ها: در برخی منابع نوری مانند لامپ‌های فلورسنت، فلورسنت‌های کم مصرف و برخی لامپ‌های LED، سرعت رفت و آمد الکترون‌ها در داخل منبع نوری می‌تواند باعث فلیکر(Flicker) شود.

اگر از درایورهای با کیفیت که قطعا در قیمت تاثیر گزار است استفاده شود. با نصب فیلترهای فلیکر یا راندمان تغییر جریان مورد نیاز در آن فلیکر(Flicker) را به حداقل می رساند.

چگونه فلیکر(Flicker) را تشخیص دهیم؟

ساده ترین راه برای شناسایی فیلکر(Flicker) در لامپ مشاهده بصری است. هنگامی که ال ای ی را روشن می کنید؛ ابتدا باید با دقت نور تولید شده توسط چراغ‌ها را مشاهده کنید. اگر نور دارای نوسان یا تغییرات قابل توجه در شدت روشنایی مشاهده کردید، ممکن است فلیکر(Flicker) داشته باشد.استفاده از دوربین یکی دیگر از راه های تشخیص فیلکر(Flicker) است. استفاده از دوربین با قابلیت اتصال و تنظیمات قابل تغییر، مانند تنظیم سرعت شاتر و فرکانس فریم، می‌تواند در شناسایی فلیکر(Flicker) مفید باشد. با ضبط ویدیویی از چراغ‌ها با سرعت شاتر مختلف، می‌توانید نوسانات نور را تحلیل کنید و حضور فلیکر(Flicker) را تشخیص دهید. وجود فیلیکر(Flicker) و تاثیر برمشکلات چشمی: در صورتی که در هنگام استفاده از چراغ‌ها سوسو زدن چشم‌ها، خستگی چشمی، درد یا تنش در چشم‌ها تجربه می‌کنید، ممکن است این نشانگر وجود فلیکر(Flicker) باشد.

برخی تجهیزات اندازه‌گیری، مانند فلوکس مترها یا سنسورهای نوری، قادر به اندازه‌گیری فلیکر(Flicker) و مشخص کردن آن در واحد‌های متداول هستند. با استفاده از این تجهیزات، می‌توانید مقدار فلیکر را بررسی و ارزیابی کنید.

فلوکس متر چگونه فیلکر(Flicker) را اندازه میگیرد؟

فلوکس مترها برای تشخیص فیلیکر(Flicker) (تغییرات ناگهانی در شدت نور) استفاده می‌شوند. در زیر، روند کلی عملکرد فلوکس مترها برای تشخیص فیلیکر(Flicker) را توضیح می‌دهیم:

ابتدا سنسورهای نوری در فلوکس متر نور را تشخیص می‌دهند. این سنسورها میزان شدت نور را در یک بازه زمانی کوتاه اندازه‌گیری می‌کنند. این سنسورها می‌توانند از نوع فتودیود، فتوترانزیستور یا سلول خورشیدی باشند. سپس در طی مدت زمانی کوتاه، نمونه‌هایی از شدت نور را به صورت متناوب نمونه‌ برداری می‌کنند. این نمونه‌ها نماینده شدت نور در زمان‌های مختلف هستند. نمونه‌های شدت نور به صورت زمان-فرکانس تحلیل می‌شوند. این به معنای تجزیه شدت نور به مجموعه‌ای از فرکانس‌ها در طول زمان است. این تجزیه برای تشخیص فیلیکر(Flicker) و تغییرات ناگهانی در شدت نور بسیار مفید است. در این مرحله، با استفاده از تجزیه فرکانسی و تحلیل زمان-فرکانس، الگوریتم‌های تشخیص فیلیکر(Flicker) به کار می‌روند.